Uitslag: De vergoedingen-enquête 2024
In 2024 hebben we opnieuw onderzocht wat de bezuinigingen van zorgverzekeraars betekenen voor stomadragers in Nederland. Maar liefst 611 personen hebben de tijd genomen om hun ervaringen met ons te delen. Hieronder lees je de belangrijkste bevindingen.
Ervaringen met veranderingen
Bijna 23% van de deelnemers (140 personen) gaf aan dat hun stomaproduct niet leverbaar was. Dit is zorgwekkend, want stomamaterialen zijn persoonlijk en niet zomaar te vervangen. Wat bij de één werkt, kan bij een ander juist problemen veroorzaken. Hoewel er voor 45% van de deelnemers (278 personen) gelukkig geen veranderingen waren, is dat voor de rest helaas anders.
Bestellen stomamateriaal
- 10% (65 personen) kon minder materialen bestellen.
- Tegelijkertijd gaf 12% (73 personen) aan dat ze juist meer mochten bestellen in één levering.
- Voor bijna 13% (78 personen) was de levertijd van het stomamateriaal langer. Dit kan een probleem opleveren. Doordat de levertijd langer is, kan het materiaal opraken. Hierdoor moeten ze in het slechtste geval uitwijken naar ander materiaal, dat vaak minder geschikt is dan het eigen merk.
- Bijna de helft van de personen bestelt hun materialen via de website, 30% doet dit via een app op hun telefoon en 15% belt de leveranciers om nieuwe materialen te bestellen. Ook ontvangt een deel van de stomadragers hun stomamateriaal automatisch thuis om de paar weken, terwijl anderen hun bestelling via e-mail plaatsen of verschillende bestelmogelijkheden afwisselen.
Kwaliteit
7% (44 personen) van de deelnemers merkte dat de kwaliteit van hun materialen achteruit ging. Dit is een ontwikkeling die niet acceptabel is, omdat stomadragers volledig afhankelijk zijn van goede producten.
Opmerkingen uit de enquête:
- "Ik moest naar een andere plak binnen mijn huidige merk overstappen en dat gaf veel huidirritatie."
- "Mijn leverancier zei dat ik de halve maantjes voor de zomer maar zelf moest kopen. Dat is niet normaal."
Leveranciers en overstappen
De meeste deelnemers (90%) zijn bij hun bestaande leverancier gebleven, zoals MediReva (de grootste, 284 keer genoemd) of Mediq (152 keer genoemd). Slechts 5% stapte over, meestal vanwege betere beschikbaarheid van materialen of een verlies van contracten met hun oude leverancier. Soms was de service niet meer zoals voorheen.
Verplicht overstappen
Een zorgwekkende trend is dat sommige stomadragers gedwongen worden om van leverancier te wisselen door het beleid van zorgverzekeraars. Dit beperkt de keuzevrijheid en veroorzaakt onzekerheid bij veel deelnemers.
Opmerkingen uit de enquête:
- "Mijn vorige verzekeraar gaf aan in 2024 niet verder te willen met Mathot. Dat veroorzaakte veel stress omdat ik een nieuwe verzekering moest zoeken."
- "Ik hoor steeds vaker dat MediReva terughoudend is met extra materiaal voor vakanties of lekkages. Dat maakt me onzeker."
Eigen kosten en vergoedingen
Bijna een derde van de deelnemers (ruim 31%) maakte naast hun eigen risico ook extra kosten voor stomamaterialen. Veelvoorkomende producten die niet worden vergoed zijn lijmverwijderaars, barrièrecrèmes, halve maantjes, pasta, gaasjes en huidherstellende poeders. Deze middelen zijn essentieel voor de gebruikers. Daarom neemt bijna 70% de kosten voor eigen rekening. Dit betekent dat 30% van deze groep niet de middelen krijgt die ze nodig hebben, wat extra problemen kan veroorzaken.
Gebruik je bepaalde stomaproducten niet meer doordat je het (deels) zelf moet betalen?
Van de 606 deelnemers gaf 8,3% (50 personen) aan dat ze bepaalde producten niet meer gebruiken omdat ze deze zelf moeten betalen. Dit betekent dat zij mogelijk minder goed voor hun stoma kunnen zorgen. Het gaat vooral over lijmrestverwijderaars!
Hoe lossen stomadragers dit op?
- Zelf betalen: "Ik koop nu zelf mijn removerspray, maar dit betekent dat ik op andere dingen moet besparen."
- Alternatief zoeken: "Ik gebruik nu removerdoekjes in plaats van spray, maar deze werken minder goed."
- Helemaal stoppen: "Ik gebruik de producten niet meer en probeer het met alleen water en zeep, wat niet ideaal is."
- Via anderen regelen: "Een vriendin krijgt de spray wel vergoed en bestelt extra voor mij."
- Goedkopere alternatieven zoeken: "Ik koop mijn spray nu zelf online, waar het goedkoper is."
Voor veel stomadragers is dit een moeilijke situatie, omdat zij afhankelijk zijn van de juiste materialen. Sommige deelnemers geven aan dat ze hun huid beschadigen omdat ze zonder remover hun huidplak moeten verwijderen.
Opmerkingen uit de enquête:
- "Ik heb geen keus en heb removerspray nodig. Gebruik ik het niet, trek ik heel mijn huid stuk met alle gevolgen van dien. Helaas betekent dit wel dat ik andere rekeningen later moet betalen."
- "Waar ik geen vergoeding voor krijg, bestel ik via internet, waar het het goedkoopste is op dat moment."
- "De take-off spray is nu ontzettend duur en gewoon niet te betalen."
Extra kosten voor kleding
Bijna 54% van de deelnemers gaf aan dat ze kleding of ondersteunende producten kopen, zoals stomabanden en -hoesjes, beschermcap, breukband, zwemkleding of speciaal ondergoed. De jaarlijkse kosten hiervoor lopen uiteen van €50 tot €500.
Opmerkingen uit de enquête:
- "Echt te belachelijk voor woorden. Ik heb er totaal niet om gevraagd een stoma te krijgen."
- "De zorgverzekering helpt niet en ik moet mijn extra kosten volledig zelf betalen."
Zorgen over de toekomst
Meer dan tweederde (66%, 405 personen) maakt zich zorgen over de vergoeding van stomamaterialen. Veel gehoorde zorgen zijn:
- Toenemende bezuinigingen.
- Producten die minder beschikbaar worden.
- Steeds hogere eigen kosten.
Opmerkingen uit de enquête:
- "Goed stomamateriaal geeft vrijheid en zekerheid. Het is verschrikkelijk om dit van mensen af te pakken."
- "De bezuinigingen treffen vooral de kwetsbaarste patiënten, zoals mensen met een stomabreuk of gevoelige huid."
Conclusie en aanbevelingen
De resultaten van deze enquête tonen aan dat er nog veel te verbeteren valt in de vergoedingsstructuur en beschikbaarheid van stomamaterialen. Hoewel 45% van de deelnemers geen veranderingen heeft gemerkt, is de andere helft geconfronteerd met uitdagingen zoals leveringsproblemen, extra kosten en zorgen over de toekomst.
Wat wij graag zien:
- Betere beschikbaarheid: Leveranciers en zorgverzekeraars moeten zorgen voor voldoende voorraad en korte levertijden.
- Gegarandeerde kwaliteit: Materialen van lage kwaliteit mogen niet de norm worden.
- Volledige vergoeding van essentiële hulpmiddelen: Denk aan lijmverwijderaars en huidbeschermende producten.
Oproep aan zorgverzekeraars
De resultaten laten zien dat maatwerk essentieel is voor stomadragers. Want zoals gezegd, wat bij de één werkt, kan bij een ander juist problemen veroorzaken. Een eenzijdig beleid kan leiden tot lekkages, huidproblemen en stress bij stomadragers. Wij roepen zorgverzekeraars op om meer aandacht te besteden aan het belang van kwalitatieve zorg en toegang tot een breed scala aan materialen.
Blijf je ervaringen delen. Samen maken we een verschil!