Bij lekkage

Lekkage is enorm vervelend, en kan je heel onzeker maken. Er zijn vele oplossingen, geef niet op bij lekkage en blijf, samen met je stomaverpleegkundige, zoeken naar oplossingen!

Hulpmiddelen bij lekkage

Je stomazakje liggend aanbrengen kan soms een oplossing zijn bij lekkage. Zeker bij een buik met wat meer plooien of een breuk kan dit helpen, omdat de buik dan wat platter is.
Ook kun je de huid gladtrekken bij het opplakken van de plak.
En de plak verwarmen wil ook nog weleens helpen.
Let ook op in de eerste maanden nadat je stoma is aangelegd, een stoma slinkt en de mal moet hierop worden aangepast.
Ook als je aankomt of afvalt kan het zijn dat je stoma in formaat is veranderd en de mal moet worden aangepast.

Lees meer over de oorzaken van lekkage

Lees de ervaringen van stomadragers met lekkages

Hieronder wat producten die je kunnen helpen:

Pasta

Om oneffenheden en plooien van de huid rondom de stoma op te vullen zodat er geen ontlasting of urine onder de plak door kan lopen, kun je beschermende pasta gebruiken. Deze heb je in verschillende vormen. Je hebt opvulpasta, dit is een kneedbare pasta, een soort plamuur/kit, uit een tube. Sommigen bevatten alcohol, en kunnen daardoor prikken op de kapotte huid. Maar er bestaan ook pasta's zonder alcohol en van silicone. (Merk van links naar rechts: ConvaTec, Hollister, Trio, Eakin en Dansac)

Dijkje

Je kunt de pasta rechtstreeks aanbrengen op de huid, maar het is ook mogelijk om de pasta aan te brengen op de achterkant van de huidplak. Wanneer je de pasta verder wilt modelleren of aandrukken, kun je een natte vinger, spatel of bijvoorbeeld een (nat) wattenstaafje gebruiken. De pasta vormt zo een soort dijkje rondom je stoma.

Pastaringen

Voor wie pasta uit een tube onhandig vindt, of het werkt niet bij je, dan zijn er ook pastaringen. Het is geheel persoonlijk wat je prettig vindt, en het verschilt per persoon wat wel en niet bij je werkt. Pastaringen zijn veelzijdige ringen van kneedbaar materiaal waarmee een gootje of plooi kan worden opgevuld. Je kunt dit gebruiken om een gebiedje dat verzonken is wat op te hogen. Of indien je plak rondom de stoma snel verweekt, kan een stomaring de draagtijd van de plak verlengen. (Merk van links naar rechts: Dansac, Eakin, Trio en Marlen)

Het materiaal kleeft aan beide kanten en kan op maat worden opgerekt, geknipt of gescheurd. Je hebt verschillende maten en dikten van ringen, en je kunt ze ook stapelen. Ze bestaan ook van silicone. Je kunt de ring meteen rondom je stoma plakken, of eerst op de huidplak rondom de opening. (bron foto's onder: Hollister)

Combi ring en pasta

Je kunt ook een ring en pasta tegelijk gebruiken. Bijvoorbeeld door de ring net een mm verder van de opening te plakken en daar rondom op de plak tegen de ring aan een beetje pasta, deze combi is ook goed om eens te testen indien je lekkages hebt. En ook belangrijk is om de diverse merken ringen en pasta te testen, want dat verschilt nogal onderling en wat er bij wie werkt. Neem dus de tijd!

Ook bestaan er pastastrips en wiggetjes (driehoekjes). (Merk van links naar rechts: EuroTec, Coloplast en Hollister)

Voor grote en ovale stoma's bestaat er een stomawrap, die je gemakkelijk om je stoma heen kunt wikkelen. (Merk: Eakin)

Indien je huid een grotere bescherming nodig heeft onder de huidplak bestaan er ook grotere cohesive plakken. (Merk: Eakin)

Kraag

Er bestaat ook een stoma kraag, die zorgt voor een lekkage vrije barrière rond de basis van de stoma. De kraag zorgt ervoor dat ontlasting niet in aanraking kan komen met de huid. Het is dun, flexibel en verkrijgbaar in verschillende diameters. (Merk: Dermacol, via Medeco)

Convex

Dan heb je de convex huidplakken. Deze kun je gebruiken bij een stoma die verzonken is of in een huidplooi ligt. Maar bij lekkages bij een 'mooi' stoma kan het ook nog weleens helpen. Een convex huidplak is een stomaplak met een bolling aan de achterzijde (kleeflaag). Deze bolling duwt de stoma een stukje omhoog, waardoor de ontlasting of urine minder de kans krijgt om onder de plak te kruipen. De bolling is er in verschillende diepten en flensmaten. (Merk van links naar rechts: Hollister, Coloplast, Welland en EuroTec)

Convex pastaring

Ook bestaan er ringen in convex vorm, die je onder je plak kunt bevestigen. Als je stoma op of onder huidniveau ligt en minder dan 2 cm uitsteekt, of de huid rondom je stoma is erg oneffen, dan zou je een convex ring kunnen uittesten. Het werkt op dezelfde manier als een convex huidplak. (Merk: 2 maal Hollister en Trio)

Kleefkrachtversterker

Als je stomaplak niet goed kleeft, zou je een kleefkrachtversterker kunnen gebruiken, zoals van Hollister in de vorm van een spuitbus. Deze wordt vaak alleen verstrekt op voorschrift van de stomaverpleegkundige of arts. Cavilon van 3M zou ook kunnen helpen om de plak beter te laten plakken. (Merk: Hollister)

Speciale tape voor extra fixatie

Indien de randen van de plak niet goed blijven zitten, bijvoorbeeld tijdens het zwemmen of ze uitdrogen of verharden tijdens het dragen, kun je deze met speciale tape afplakken voor een extra fixatie. Je hebt hierin verschillende vormen en maten;

Halfrond in verschillende diameters of recht,
Met een zachte toplaag of waterproof met een rubberen toplaag.
En zelfs ook voor mensen met een bolling door bijvoorbeeld een breuk.
Een strip van dunne en doorzichtige hydrocolloïd kan een uitkomst zijn voor mensen met een pleisterallergie.
Ook bestaat er tape met aloë vera.
En van silicone.

Vraag aan je stomaverpleegkundige of leverancier om wat diverse merken uit te testen! (Merk van links naar rechts: Trio, Medeco, EuroTec en Coloplast)

Gordel

Als extra versteviging kun je een stomagordel gebruiken. Dit is een elastische gordel die wordt bevestigd aan de flens. Je hebt hiervoor dus wel een stomazakje of -plak met bevestigingspunt nodig. (Merk: Dansac)

De gordel kan je een extra veilig gevoel geven en zorgt ervoor dat je stomamateriaal goed blijft zitten. Ook kan het helpen als je net je plak hebt vervangen, om de gordel tijdelijk te dragen zodat hij extra goed hecht.

De gordels bestaan in diverse kleuren. (Merk: B. Braun, Eakin en Marlen)

Je hebt ook gordels die je om de flens heen kunt klikken zodat ze de plak nog beter rondom je stoma aanduwen. Zo heb je ook geen bevestigingspunt aan de plak of zak zelf nodig. (Merk: Welland en Dansac)

Ontlasting indikken

Lekkage kan ook ontstaan doordat de ontlasting of urine erg dun is, zo worden de plak en huid eerder aangevreten. En het komt weleens voor dat je hierdoor lekkage krijgt door het filter. Je kunt de inhoud van het zakje indikken met speciale indikmiddelen. Ook bij bijvoorbeeld het sporten kan het indikken prettig zijn, zodat het niet zo klotst. Je hebt dit soort producten onder andere in tabletten, capsulevorm, sachets en absorptiestrips. De dunne ontlasting of urine wordt hiermee omgevormd tot een gelachtige substantie. (Merk van links naar rechts: LaproCare, Welland, EuroTec en B. Braun)

Een simpele en goedkope tip: Brinta in het stomazakje kan de ontlasting indikken en helpt ook bij geurtjes.

Vacuüm / Pancaking

Als je wat dikkere ontlasting hebt kan het zijn dat dit bovenin het zakje blijft hangen (pancaking). Erg vervelend, want dit kan ook lekkage veroorzaken. Pancaking kan komen doordat het zakje vacuüm trekt.

Plak dan het filter af, bijvoorbeeld met Gore-tex filters of de filters die je er bij sommige merken bij krijgt.
Er bestaan filters die je zelf aan kunt brengen, lees hier (onderaan) meer over.
Je kunt ook wat lucht in het zakje blazen voordat je het systeem aanbrengt of een gaasje in het zakje stoppen.
Er zijn speciale middelen die ervoor zorgen dat de ontlasting gemakkelijk naar beneden kan glijden.
Sommige mensen gebruiken hiervoor olijfolie wat ook erg goed schijnt te werken.
Tip van een stomadrager: "Ik doe een stukje wc papier gedrenkt in babyolie in het zakje en dan goed wrijven. Daarna plak ik het filter af. Het zakje bolt dan iets op en de ontlasting loopt mooi naar beneden. Nu en dan het plakkertje eraf halen zodat de lucht eruit kan!"

(Merk: Welland en Hollister)

Er bestaat ook als hulpje bij vacuüm trekken: een stomabrug. Door deze op de kledingzijde van het stomazakje te plakken en in een brugvorm te vouwen, wordt een ruimte rondom het stoma gecreëerd. (merk: LaproCare)

Verstopping afvoerventiel urostomazakje

Het afvoerventiel van een stomazakje bij een urinestoma kan verstopt raken door de slijmvlokken van de darm (een urostoma is gemaakt van een stukje darm). Hierdoor kan ook lekkage ontstaan, doordat het zakje te vol raakt en zo bijvoorbeeld de huidplak kan aantasten. Hier zijn hulpmiddelen voor, zogenaamde slijmvlokkenoplossers. (Merk: Marlen)

Lekkage van het filter

Sommige mensen krijgen last van lekkages door het filter van het stomazakje. Een oplossing hiervoor zijn de filterstickers van AllweCare. Deze stickers van Versapor materiaal zijn luchtdoorlatend maar sluiten het filter wel af voor vocht van binnenuit. (Merk: AllweCare)

Matrasbeschermer

Een goede tip bij lekkages of preventief is een matrasbeschermer. Deze onderlegger zorgt ervoor dat bij een eventueel ongelukje je matras niet vies wordt. Bij de meeste leveranciers zijn deze te bestellen. Kijk even bij je zorgverzekeraar voor de regels omtrent de vergoeding. Ook zijn ze bij diverse winkels (betaalbaar) te koop, zoals bijvoorbeeld de Action en Ikea. Ook ideaal om mee te nemen als je op vakantie gaat. (Merk: links via ons initiatief Design your stoma, rechts Action)