Geschiedenis van de stomaverpleegkundige
Het beroep stomaverpleegkundige, of stomaconsulent/ WIS verpleegkundige (wond, incontinentie en stoma) bestaat nog niet heel lang. Het is nog een relatief jong vak. In 1961 werd de eerste stomapolikliniek en de stomaverpleegkundige opleiding 'Cleveland Clinic Foundation' in Amerika opgericht. Dit werd opgericht door de fabrikant Marlen samen met de bekende dr. Turnbull en de eerste officiële stomaverpleegkundige ter wereld: Norma Gill.
Eerste stomaverpleegkundige
- Norma werd in 1956 in de Cleveland Clinic (Ohio) geopereerd door dr. Rupert Turnbull. Op verzoek van deze arts hielp zij in zijn kliniek medepatiënten.
- In 1969 werd de Amerikaanse Vereniging voor Stomaverpleegkundigen opgericht (de International Association of Enterostomal-therapists).
- Op initiatief van Norma Gill volgde in 1977 een internationale vereniging voor deze beroepsgroep (the World Council of Enterostomal Therapists, WCET).
Engeland
In Engeland begon stomadraagster Joyce Parsons in 1969 samen met dr. Talbot in het Harold Wood Hospital een stomapolikliniek, waar ze ook de eerste Engelse stomaverpleegkundigen opleidde.
Nederland
In 1978 begon het pas in Nederland. Toen kwam er een initiatiefgroep tot stand die de voorbereidingen legden voor de cursus Stomazorg voor Verpleegkundigen. Ook werden rond die tijd de eerste poliklinieken voor stomazorg opgericht. Voor die tijd werden mensen met een stoma geholpen door verpleegkundigen die daar niet specifiek in opgeleid werden. Inmiddels is het een apart specialisme geworden binnen de verpleegkunde, waarvoor een speciale opleiding bestaat. In 1981 ging deze opleiding stomazorg van start.
20 tot 25 stomaverpleegkundigen per jaar
Een garantiesubsidie van het Koningin Wilhelminafonds maakte het mogelijk dat er op 4 maart van dat jaar de Stichting Scholing Stomazorg Verpleegkundigen werd opgericht. Op 8 september 1981 ging de eerste cursus van start met acht cursisten. Sindsdien worden tweemaal per jaar zo'n 20 to 25 stomaverpleegkundigen opgeleid. Tijdens deze opleiding wordt de verpleegkundige theoretisch getraind en aansluitend loopt diegene stage bij een andere stomaverpleegkundige. Inmiddels hebben ruim 1000 verpleegkundigen deze opleiding al gevolgd.
Verdere uitbreiding
In 1985 veranderde de naam van de opleiding in Stichting Specifieke Scholing Verpleegkundigen (SSSV) doordat er aan het cursussenpakket ook incontinentie, mammacare, endoscopie en diabetes werden toegevoegd. Sinds 1992 vindt de opleiding plaats op de St. Antonius Academie te Nieuwegein. In 2012 startte de HBO opleiding urologie-continentie-stomazorg (UCS). Deze opleiding richt zich op diagnostiek, interventies, kwaliteitsverbetering en professionalisering.
Ervaring
Naast deze opleiding is voor stomaverpleegkundigen ervaring heel erg belangrijk, daardoor krijgen ze gevoel voor de stomazorg en leren ze welk stomamateriaal geschikt is bij welk probleem en hoe deze materialen het beste in de praktijk kunnen worden gebruikt. Jammer genoeg ligt de stomazorg de laatste jaren onder vuur in verband met de bezuinigingen, waardoor er al stomaverpleegkundigen en poliklinieken in ziekenhuizen verdwenen zijn. De ziekenhuizen willen met name de nazorg afstoten en verwachten dat de thuiszorg deze overneemt. Maar helaas heeft de thuiszorg daarvoor onvoldoende gespecialiseerde verpleegkundigen in dienst. Dit is erg zorgelijk want de stomaverpleegkundigen zijn erg belangrijk voor stomadragers!
