Endometriose is een goedaardige chronische ziekte die alleen bij vrouwen in de vruchtbare levensfase voorkomt. Het weefsel dat normaal de binnenkant van de baarmoeder (uterus) bekleedt (=endometrium), groeit bij endometriose ook op plaatsen buiten de baarmoeder. Het kan zich hechten aan:

•  Andere organen in de buikholte, zoals de buitenkant van de baarmoeder, de eileiders, maar ook de blaas en de darmen
•  Ook kan de afwijking een enkele keer ontstaan in een litteken na een buikoperatie
•  En in zeer zeldzame gevallen buiten de buikholte, zoals in de navel, neus, oog of in de longen

Wat gaat er mis?

Elke maand weer bouwen hormonen het baarmoederslijmvlies op ter voorbereiding op een eventuele zwangerschap. Wordt er binnen ongeveer 28 dagen niets bevrucht, dan krijgt de baarmoeder het seintje om de bovenste laag van het baarmoederslijmvlies af te stoten. Dit is de menstruatie. Het baarmoederslijmvlies dat zich buiten de baarmoeder bevindt - de endometriose - is identiek aan wat in de baarmoeder zit: het gaat dus meedoen met de maandelijkse cyclus.

Zo ontstaan kleine bloedingen in de buikholte. Dit bloed kan niet, zoals het menstruatiebloed, via de normale weg (vagina) naar buiten, en komt terecht op het oppervlak van de omliggende organen en weefsels. Dit veroorzaakt irritatie, wat kan leiden tot ontstekingen, littekenvorming en soms tot ontwikkeling van verklevingen (adhesies) tussen organen.

Ook in eierstokken

Endometriose kan ook in de eierstokken voorkomen. Het bloed dat tijdens de menstruatie uit het verdwaalde baarmoederslijmvlies vrijkomt, hoopt zich dan in de eierstokken op. Zo ontstaan holten (cysten) die steeds groter kunnen groeien en zijn gevuld met bloed. Omdat oud bloed op chocolade lijkt, spreekt men in de volksmond ook wel van 'chocolade-cysten'. De medische term hiervoor is endometriomen.

Erfelijkheid speelt een rol

Hoewel men inmiddels weet wat endometriose is, weet men nog steeds niet hoe het wordt veroorzaakt. Ook is niet duidelijk waarom de endometriose bij de ene vrouw nauwelijks of geen klachten geeft, en het bij de ander tot ernstige proporties uitgroeit. Wel speelt erfelijkheid een rol.

De feiten

•  Endometriose is de tweede meest voorkomende gynaecologische ziekte (verband houdend met het vrouwelijke voortplantingssysteem)
•  Men denkt dat het ongeveer 7 tot 10% van de vrouwen betreft tijdens de jaren waarin zij menstrueren
•  Wereldwijd hebben er zo'n 80 miljoen vrouwen last van
•  Ook is het één van de meest voorkomende oorzaken van onvruchtbaarheid bij vrouwen boven de 25 jaar
•  En aangetoond is dat 35 tot 40% van de vrouwen die geen kinderen kunnen krijgen een bepaald stadium van endometriose heeft

Lees de ervaringsverhalen over het hebben van endometriose.