Maakt het voor vrouwelijke stomadragers nog uit welke soort anticonceptie ze gebruiken?
Bij een ileostoma met snelle passage, een high output stoma en andere oorzaken waardoor de opname verstoord is, is de anticonceptiepil tegen zwangerschap niet 100% betrouwbaar. Het is dan verstandiger om een ander voorbehoedsmiddel te kiezen. De pil wordt in het maag- en darmkanaal opgenomen en bij iemand met een snelle passage (denk bijvoorbeeld ook aan buikgriep) gebeurt dit niet optimaal. Sommige stomadragers voelen weleens een pil in hun stomazakje zitten. Al zijn er ileostomadragers die de anticonceptiepil zonder problemen gebruiken. Let dus goed op de signalen! Gelukkig zijn er genoeg andere oplossingen (indien nodig); een anticonceptiespiraal, anticonceptiering, anticonceptiestaafje of een anticonceptiepleister, zijn ook zeker te overwegen oplossingen.
Stomadraagsters met ileostoma aan het woord op onze Facebookpagina:
"Yes, cyclus raakte inderdaad verstoord met ileostoma! Van pleisters naar NuvaRing naar Implanon naar uiteindelijk een spiraal na mijn laatste zwangerschap. Die werkt gelukkig goed zonder al te veel bijwerkingen."
"Ik ben al tijdens mijn ziek zijn begonnen met iets anders dan de pil. Eerst jaren lang de NuvaRing gebruikt, nu al jaren de Implanon. Erg fijn dat er verschillende alternatieven zijn!"
"Eerst heb ik jaren een spiraal gehad, daarna jaren de prikpil en nu qua leeftijd gelukkig niets meer nodig".
Een aantal andere voorbeelden van anticonceptiemiddelen op een rij:
De NuvaRing
De NuvaRing, ook wel de anticonceptie-ring genoemd, is een flexibele ring die je in je vagina inbrengt. Je draagt de ring 3 weken onafgebroken. In deze tijd geeft de NuvaRing elke dag een klein beetje hormonen aan je lichaam af om een zwangerschap te voorkomen. De ring is, net als de pil en pleister, een combinatiemiddel met oestrogenen en progestagenen. Na deze 3 weken verwijder je de ring en volgt er een ringvrije week waarin je menstruatie optreedt, na deze week breng je weer een nieuwe ring in. De ring is gemakkelijk in te brengen en te verwijderen en je kunt er zelfs mee vrijen en een tampon dragen. Het is mogelijk mét én zonder ring gemeenschap te hebben, maar de ring mag niet langer dan drie uur uit de schede blijven.
Voordelen
- De voordelen van deze ring zijn dat de hormonen die hij afgeeft bijzonder laag zijn. Hierdoor is het één van de lichtste vormen van anticonceptie, maar wel even betrouwbaar als de pil. En voor mensen met een stoma kan hij nog betrouwbaarder zijn doordat de hormonen rechtstreeks via je vagina in het bloed worden opgenomen in plaats van via je maag- en darmkanaal.
- Ook een voordeel is dat je niet meer elke dag aan je anticonceptie hoeft te denken, zoals bij de pil het geval is.
- Doordat de ring zeer weinig hormonen aan je lichaam afgeeft en dat op een gelijkmatige manier doet, kan dit leiden tot lichtere en kortere bloedingen.
Verdere info
Je kunt net als bij de pil je menstruatie ook uitstellen door meerdere ringen achter elkaar te gebruiken. Antibioticum heeft geen invloed op de werking van de ring. Probeer hem eerst uit, want bij sommige mensen blijkt hij juist weer iets te licht te zijn waardoor je eerder gaat menstrueren, door de ring heen, of buikpijn kunt hebben.
Anticonceptiepleister (EVRA)
Dit is een pleisterpil met een laagje van waaruit een middel in het lichaam terecht komt. Als je de pleister goed gebruikt, is hij even betrouwbaar als de pil in het voorkomen van een zwangerschap. De pleister is, net als de pil en ring, een combinatiemiddel met oestrogenen en progestagenen. Elke pleister geeft een week lang gelijkmatige hormonen af die via de huid rechtstreeks in je bloedbaan terechtkomen. De hoeveelheid hormonen die hij afgeeft is te vergelijken met een heel lichte pil.
Lichte anticonceptie
Na 7 dagen moet je weer een nieuwe pleister plakken, net als bij de pil is de vierde week een stopweek. Je kunt de menstruatie ook uitstellen door meer dan 3 pleisters (=3 weken) achter elkaar te plakken. De pleister mag je overal plakken behalve op je borsten. Douchen, sauna, zwemmen, sporten etc., het heeft allemaal geen invloed op het plakvermogen of de werking van de pleister. Probeer ook deze eerst uit, want net als de NuvaRing is het een hele lichte vorm, voor sommige mensen te licht.
Middelen met alleen progestagenen
Bij het gebruik van middelen die alleen progesteron afgeven is vaak geen menstruatiecyclus meer herkenbaar. Ongeveer een derde van de vrouwen heeft helemaal geen bloedverlies meer, een derde heeft nog een herkenbare cyclus maar minder bloedverlies, en een derde heeft bloedverlies dat niet te voorspellen is, wat soms hinderlijk wordt gevonden. Het totale bloedverlies is bij het gebruik van deze middelen echter minder dan wanneer er geen hormonen zouden worden gebruikt. Ook als de bloedingen wegblijven, is het middel betrouwbaar. Middelen met alleen progestageen worden nogal eens gebruikt in het kraambed en bij borstvoeding. Hieronder de verschillende soorten:
Prikpil
De prikpil is een injectie in de spier. Je krijgt hiervan een dosering door een arts in je bilspier gespoten die je 12 weken (3 maanden) tegen zwangerschap beschermt. Met de prikpil kun je je menstruatie niet zelf regelen. Je menstruatie kan vooral in het begin onregelmatig zijn en na verloop van tijd helemaal wegblijven. Als de prikpil is uitgewerkt, duurt het meestal een half jaar tot een jaar voordat je normale cyclus weer terug is.
Voor- & nadelen
De voordelen zijn:
- dat de prikpil heel betrouwbaar is,
- je maar 1 keer in de 3 maanden aan anticonceptie hoeft te denken,
- de hormoondosering constant is
- en het een gunstig effect heeft op het bloedverlies en de menstruatiepijn.
De nadelen zijn:
- dat je de injectie niet zelf kunt toedienen,
- je moet daarvoor meestal naar je huisarts
- en het lang duurt voor de hormonen uit je lichaam zijn en je dus weer vruchtbaar bent.
- Ook als je klachten hebt door de prikpil, kan het toegediende hormoon niet worden weggehaald en moet je wachten tot de hormonen vanzelf uit je lichaam zijn verdwenen.
Het spiraaltje
Een spiraaltje is een klein buigzaam plastic voorwerp dat door een arts in de baarmoeder wordt geplaatst. Het spiraaltje kan 5 jaar blijven zitten. Aan het uiteinde van het spiraaltje zit een dun draadje dat uit de baarmoedermond hangt, hiermee kan het spiraaltje weer worden verwijderd. Er bestaan 2 soorten spiraaltjes:
- Het hormoonhoudend spiraaltje
- En het koperspiraaltje
Mirena (hormoonhoudend spiraaltje)
Mirena, ook wel hormoonspiraaltje genoemd, is zowel geschikt voor vrouwen die al kinderen hebben gekregen als voor vrouwen die nog nooit zwanger zijn geweest. Het kan een alternatief zijn voor sterilisatie of wanneer andere anticonceptiemethoden niet goed verdragen worden. Het is een klein T-vormig voorwerp dat in de baarmoeder geplaatst wordt en waar het regelmatig een geringe hoeveelheid hormonen afgeeft.
Werking
Dit hormoon zorgt ervoor dat het baarmoederslijmvlies in een rustfase komt waardoor het niet meer wordt opgebouwd, wat ervoor zorgt dat de menstruatie korter, lichter en minder pijnlijk worden. Ook wordt het slijm in de baarmoeder dikker en taaier zodat de zaadcellen moeilijk de baarmoeder kunnen doordringen. Doordat het spiraaltje het hormoon rechtstreeks in de baarmoeder afgeeft is er heel weinig hormoon nodig vergelijken bij de pil. Het spiraaltje wordt bij voorkeur geplaatst tijdens de menstruatie. Tijdens deze periode staat de baarmoedermond meer open waardoor het inbrengen gemakkelijker gaat.
Koperspiraaltje
Ook het koperspiraaltje is een klein T-vormig voorwerp. Om één van de pootjes zit een hoeveelheid koper. Een vreemd voorwerp in het lichaam veroorzaakt een ontstekingsreactie van de cellen in de omgeving. Zo reageert het baarmoederslijmvlies ook op het spiraaltje, het slijmvlies raakt geïrriteerd. Hierdoor wordt het slijmvlies ongeschikt gemaakt voor de innesteling van een bevruchte eicel. De kans op zwangerschap is bij het koperspiraaltje iets groter dan bij de pil. De eerste maanden na de plaatsing kan de menstruatie pijnlijk en heviger zijn, ook kunnen buikkrampen, rugpijn of tussentijdse bloedingen optreden.
Hormoonstaafje
Dit is een staafje met een lengte van 4 cm en een doorsnede van 2mm: vergelijkbaar met de grootte van een lucifer. De werkzame stof in Implanon is etonogestrel, een vrouwelijk progestageenhormoon. Aan het staafje is bariumsulfaat toegevoegd voor röntgenherkenning. het wordt na lokale verdoving door de arts in de bovenarm net onder de huid ingebracht. Er wordt dagelijks een constante hoeveelheid van ca. 25-30 µg van de werkzame stof in het bloed opgenomen. Voor vrouwen die geen oestrogeenhormonen mogen gebruiken of daar te veel bijwerkingen van ondervinden, zoals misselijkheid, hoofdpijn of het vasthouden van vocht, kan dit een goede oplossing zijn.
Remt de eisprong
Het etonogestrel implantatiestaafje remt de eisprong, zodat er geen eicel vrijkomt tijdens de cyclus. Bovendien maakt het de slijmprop in de baarmoederhals moeilijk doordringbaar voor zaadcellen. Ook de binnenkant van de baarmoeder wordt minder geschikt voor het innestelen van een eventueel bevruchte eicel. Hierdoor wordt een zwangerschap voorkomen. Op een gegeven moment kan de menstruatie helemaal wegblijven. Na 3 jaar kan de afgifte van voldoende hormoon om de ovulatie te blijven voorkomen niet meer worden gegarandeerd en dient het staafje te worden vervangen.
Mede mogelijk gemaakt van de bron: NVOG folder anticonceptie