Om er zeker van te zijn dat je stoma en stomazakje na de operatie prettig zit en goed op zijn plaats blijft terwijl je staat, zit of beweegt, bekijken de chirurg en de stomaverpleegkundige samen met jou zorgvuldig de plaats waar de stoma het meeste ideaal zou zijn. Die plaats hangt af van de vorm en plooien van je buik. Het is namelijk belangrijk dat de stoma op een "recht" stuk geplaatst wordt anders kun je later last krijgen van lekkages. Ze letten op:
- uitstekende botten zoals het heupbeen en darmbeen,
- en ook op de navel,
- littekens,
- en de contouren van je lichaam wordt gelet.
Op de top van een "vetrol"
Vaak wordt de stoma op de top van de "vetrol" ter hoogte van de navel geplaatst, door de rechte buikspieren. Het peesblad bepaald de diameter van de stoma. Bij mensen in een rolstoel moet zittend de plaatsbepaling worden gedaan. Ook houden ze rekening met de kleding die je draagt, het gaat er dan vooral om waar de broekband zit. En ten slotte is het natuurlijk erg belangrijk dat je zelf de stoma kunt zien en er goed mee kunt bewegen en buigen. Het blijft een indicatie want de chirurg is natuurlijk afhankelijk van de situatie in de buik. Bij een spoedoperatie is de plaatsbepaling helemaal lastig.
Lea: "Het is niet altijd het geval dat de plaatsbepaling vooraf en samen met je bepaald wordt. Bij mij was het een geplande operatie, maar de locatie van het stoma is niet op voorhand bepaald. Hij zit op een prima plek! Ik heb geen plooien, een kinderbuik schijnen ze dat te noemen haha."
Test stomazakje
Verstandig is om voor de operatie als test al een poosje te hebben rondgelopen met een stomazakje op je buik geplakt, zodat je kunt voelen of die plek goed is. In sommige ziekenhuizen krijg je een nepstoma te leen die je op je buik kunt plakken, soms kun je deze zelf aanvragen bij een fabrikant. Je kunt er bijvoorbeeld water/ appelsap (urinestoma) of pap/ verdunde pindakaas (darmstoma) in doen om al een beetje een idee te krijgen hoe het zal voelen. (Bron afbeelding: links Welland, rechts ConvaTec)
Voorkeursplaatsen
Met chirurgische inkt, wat er niet afgaat met het douchen, wordt er op de plaats waar de stoma moet komen een stip gezet. Een stoma kan in principe op iedere plaats op de buik worden aangelegd. Er zijn echter een aantal voorkeursplaatsen;
(Dubbelloops) ileostoma ~ op de rechter onderbuik
Colostoma ~ op de linker onderbuik
Dubbelloops colostoma ~ op de linker onderbuik of bovenbuik
Urostoma ~ op de rechter onderbuik
Uitzonderingen
Hoewel wat minder gebruikelijk kan een ileo- of colostoma ook boven de navel worden geplaatst. Bij een urostoma kan dit meestal niet in verband met de anatomische ligging van de nieren, urineleiders en de blaas. Bijvoorbeeld bij moslims wordt een stoma onder de navel als onrein beschouwd, dat heeft te maken met de culturele achtergrond. Bij een gezet iemand of een rolstoelgebruiker zit een stoma wat hoger op de buik prettiger.
Lees de ervaringen van anderen met een operatie
