Wie ben je?
"Ik ben Wouter en 18 jaar jong."
Wanneer kreeg je een stoma?
"In 1990, met als reden Hirschsprung."
Welke scholen heb je doorlopen met stoma?
"De basisschool, het voortgezet onderwijs, en het MBO. Dit ging prima."
Hoe heb je het op school verteld?
"Gewoon zoals het is. Geen doekjes om het verhaal winden, want daar schiet niemand wat mee op. Als je mensen eerlijk verteld wat je hebt, schenk je ze vertrouwen. Doe je dat niet wantrouwen mensen. Eerlijkheid is zo veel gemakkelijker dan liegen."
Heb je er weleens een spreekbeurt over gehouden?
"Jazeker, ik kreeg er een 8.7 voor…"
Hoe reageerden je klasgenoten?
"Goed, omdat ze het niet kenden en het toch iets ingrijpend is. Er werden veel vragen gesteld en iedereen kreeg netjes antwoord. Er was veel belangstelling voor. Dat doet wel heel goed. Omdat je mensen dan een reëel beeld kan geven. Veel mensen denken dat het vies is. Terwijl ik vind dat met een papiertje door je billen gaan vele malen viezer is, maar goed wie ben ik?"
En hoe ging je leraar/lerares hiermee om?
"Goed! Ik kreeg de vrijheid een speciaal toilet te gebruiken voor iets meer privacy. Ook mocht ik tijdens de les weg om mijn stoma te verzorgen (zelfs tijdens toetsen en tentamens!)."
Moest je nog met dingen rekening houden op school?
"Ja, met gym bijvoorbeeld waren er bepaalde dingen die ik niet deed. Dingen als elkaar opbeuren bijvoorbeeld."
Waren er aanpassingen of andere dingen nodig vanuit de school?
"Op de basisschool kreeg de school subsidie voor het aanleggen van een speciaal toiletje met douche en een grote wastafel etc. Dat hebben ze gedaan, inmiddels bestaat dat toilet niet meer."
Hoe ervoer je zelf de stoma op school?
"Als een handicap, maar ik heb er ook veel goede dingen aan overgehouden. Veel ervaring bijvoorbeeld."
Hoe ging het met schoolgym en eventueel schoolzwemmen?
"Normaal, omdat niemand het wat kon schelen. Ik was niet anders. Ik was Wouter met een zakkie, nou daar doe je het op de basisschool leeftijd voor. Later was het niet anders, men had er respect voor en verder merkt eigenlijk niemand het."
Heb je weleens een lekkage op school gehad?
"Ik heb de boel er wel eens af gehad, en dat is niet leuk. Dan schaam je je kapot. Maar goed, iedereen dacht meteen dat het heel ernstig was en dat het niet goed zou komen. Dus de reactie was wel grappig. Achteraf lach je er om, denk ik altijd maar."
Heb je altijd reservespullen bij je of heb je dit op school liggen?
"Ik had het altijd op school. Maar op het MBO heb ik het in mijn jas zitten. Omdat ik mijn jas overal mee naartoe neem heb ik standaard wat bij me."
Heb je de stomaverzorging weleens op school moeten doen? En zijn de toiletten fijn om je zakje te legen?
"Ja, ik doe het wel eens op school maar meestal kan het thuis. Ik vind de toiletten prima op school. Alleen had ik andere tegels gekozen maar goed dat doet er niet toe…"
Heb je ook schoolkampen meegemaakt met je stoma?
"Ja dat heb ik zeker. En dat was helemaal te gek. Helemaal nergens last van gehad. En onder het motto 'fuck it' alles gedaan wat God verboden heeft… Je leeft tenslotte maar één keer!"
Is je schooltas niet te zwaar om te tillen?
"Waar trek je de grens zwaar? Ik ben door krachttraining fysiotherapie een stuk sterker geworden, dus ik vond mijn tas niet zwaar. Maar nou had ik ook al mijn boeken netjes uitgestald in mijn toilet, ik had als enige de sleutel dus dat zat wel goed."
Heb je verder nog tips of wil je nog iets kwijt?
"Je leeft maar een maal. Dus je kunt je wel door allerlei dingen gek laten maken maar daar schiet je niets mee op. En als je placebo effect krijgt wordt het alleen maar slechter. Dus ga gewoon proberen zo normaal mogelijk te leven. En als je net een stoma hebt en je zit op school dan is dat allemaal heel moeilijk. Ik heb gemakkelijk praten omdat ik niet anders gewend ben. Maar niet geschoten is altijd mis."
Wouter
