"Ik heb een Bucketlist en dit was iets wat er al lange tijd op stond: mijn duikbrevet halen. Lang uitgesteld, want het is tenslotte een sport en daar moet je conditie goed genoeg voor zijn. Maar afgelopen zomer was het dan zover (en had ik ook genoeg gespaard), ik durfde de stap in het water te wagen.
Maar voordat ik daarmee kon beginnen moest ik me bij een keuringsarts melden. Voordat je begint aan je brevet moet je een lijst met vragen invullen, en 1 of meer ja’s betekent een keuring om te bekijken of je lichaam het duiken aan kan. Een stoma staat bijvoorbeeld ook in deze lijst. Maar een stoma betekent niet dat je wordt afgekeurd! Ik had, laat ik het maar eerlijk bekennen, 6 kruisjes bij een ja. Dat is veel. Maar iemand met alleen een scheurtje in het trommelvlies kan zomaar worden afgekeurd.
Ik vond de keuring erg spannend. Een half jaar na mijn laatste –toch wel zware- buikoperatie, had ik al voldoende conditie? Mijn hartslag en bloeddruk werd gemeten, longen werden gehoord en oren bekeken, ik kreeg conditietests en werd gewogen, inclusief het vetpercentage. Zelfs mijn urine werd getest. Ze vroeg me waarom ik niet een simpelere sport uitkoos met al mijn mankementen, en ik zei haar dat ik het zag als een test. Lukt het niet, dan heb ik het tenminste wel geprobeerd. Ik wil aan anderen laten zien dat een stoma niet een kluizenaarsbestaan betekent. En het lijkt me gewoon een geweldige sport en hobby.
Ik werd goedgekeurd, maar wel met de opdracht me goed voor te bereiden en informatie in te winnen. En dat deed ik. Na wat onderzoek kwam ik uit bij een duikschool van PADI (Discovery Divers in Reeuwijk). Ik heb meteen verteld van mijn stoma en dit werd goed opgepikt. Het is belangrijk dat je open bent over welke beperkingen je hebt. Je duikt met een buddy en moet op elkaar kunnen vertrouwen. Het voor je houden is in deze tak van sport niet verstandig.
Ik kreeg eerst een proefduik in het zwembad zodat we konden bekijken welke aanpassingen ik nodig had en of ik het aandurfde het traject naar een brevet in te gaan. Hoewel ik dacht vooral last te hebben van mijn stoma en slechte rug, kwam er iets onverwachts naar voren waar ik niet op had gerekend; het onder water ademen van zuurstof uit een fles gaf me flashbacks van de intensive care. Het geluid en de automaat in mijn mond deden me terugdenken aan de beademing.
Ik moest door een enorme drempel heen, niet alleen bij de eerste duik. Je kunt zeggen dat dit erg goed was voor de verwerking ;) Maar ook dit heb ik verteld zodat er rekening mee kon worden gehouden. En al hebben ze dit misschien bijna niet hoeven doen, het gaf mij de ruimte en gevoel van veiligheid.
Het brevet halen gaat in een sneltreinvaart. Het is echt een opleiding, inclusief leerboek, opdrachten en examen. Ik kwam goed mee, alleen merkte ik dat ik door mijn energie niet meerdere duiken op 1 dag kon volbrengen. Gelukkig kon ik in overleg een langzamer tempo volgen.
Ik heb wel een aantal aanpassingen moeten doen en op extra dingen moeten letten:
- Door mijn stoma was het prettig om een goed zittend pak te dragen, waardoor ik al snel zelf spullen heb gekocht, vooral toen de eerste buitenduiken kwamen.
- In het zwembad is het fijn een shorty te dragen, zo blijven dingen als een breukband en stomazakje goed op zijn plek.
- In plaats van een loodgordel (welke op de buik valt) draag ik een vest met geïntegreerd lood in de pockets.
- Verder draag ik lood aan mijn fles en achterin een zakje van het vest.
- Ik heb een speciaal vrouwelijk vest die hoger valt, en daardoor niet op mijn stoma.
- Ik draag onder mijn pak, buiten en in het zwembad, onder welk soort pak dan ook, een breukband met een stomacap. Die cap zorgt ervoor dat je stoma niet verdrukt komt te zitten en niet beschadigd. Ook kan er zo output (urine, ontlasting en of lucht) na de duik in het zakje komen.
- Bij een natpak gebruik ik een Goretex filter over mijn geïntegreerde filter heen, zo blijft hij na het nat worden werken.
- Onder water droog je erg snel uit en verlies je zouten, en ik met mijn ileostoma helemaal. Ik drink veel ORS voor en na de duik.
- Ik maak gebruik van mijn buddy voor het dragen van mijn fles. Ook laat ik mijn geïntegreerde lood naar de kant dragen en stop het daar pas in mijn vest.
- Door de druk tijdens de duik komt er niets uit je stoma. Maar na de duik kun je daardoor, tenminste dat is mijn eigen ervaring, last krijgen van lucht. Ik drink en eet daardoor de dag voor en zelf niets wat lucht kan veroorzaken.
- Het zakje meteen na het duiken vervangen is niet verstandig, dit kan beter zodra je thuis bent en de plak al iets is opgedroogd. Ik doe er na het duiken een washandje omheen zodat mijn broek niet nat wordt.
- Na met een natpak gedoken te hebben en er is geen douche in de buurt om je op te warmen, is het heerlijk om 1 of 2 thermosflessen warm water in de pak te laten lopen.
- Ik draag een bril en heb daardoor voor versterkte glazen gekozen in mijn duikbril.
- Denk bij nachtduiken aan voldoende licht. Vaak zijn de faciliteiten wat minder en is er bijvoorbeeld geen licht op het toilet. Een mijnwerkerslamp op je hoofd is dan handig bij het legen van je stomazakje.
Hoewel dit meestal alleen voor het buitenland en diepe duiken wordt gebruikt, duik ik met Nitrox. Dit is extra verreikte lucht. Het voordeel is dat hier meer zuurstof in zit en minder stikstof, en dit laatste is overbodig en moet je lichaam er weer uitwerken. Ik merk dat ik na Nitrox minder suf en moe ben waardoor ik bewust heb gekozen hiermee te duiken.
Ik heb een oplossing gevonden voor het niet kunnen maken van meerdere duiken op een dag. En dan vooral op koudere dagen, in de zomer is het een heerlijke verkoeling om na het opbouwen van je spullen met een natpak het water in te gaan. Met kouder weer koel ik teveel af tussen 2 duiken door, wat me veel energie kost. En dus heb ik een droogpak getest, waarbij je warmer blijft en het belangrijkste: droog (ook je zakje!). Voordeel hierbij is ook dat je je niet in de buitenlucht hoeft om te kleden van natte badkleding naar warme kleding. Er is niet altijd een kleedruimte, toilet of douche in de buurt. Daarnaast heb ik ervaren dat ik met een droogpak een stuk minder snel uitdroog en zouten verlies. Ook zit een droogpak losser om je lichaam dan een natpak (welke vaak nauw sluit), waardoor het lekkerder zit bij mijn buik en stoma.
Over de faciliteiten bij een duikstek: er zijn boekjes waarin de duikstekken in Nederland zijn beschreven en waarbij ook staat aangegeven of er een restaurant is, toilet, rolstoeltoegankelijk etc. Er is ook een speciale vereniging voor duikers met een handicap: IAHD. En er zijn duikscholen en instructeurs gespecialiseerd in mensen met een handicap leren duiken, voor als je dit prettiger vindt.
Ik raad aan je brevet hier in Nederland te halen in plaats van het warme buitenland. Hier is het heel anders duiken door het koudere water en minder zicht. Indien je het brevet in een ander land hebt gehaald is het een drempel om hier te gaan duiken. En Nederland is zo mooi! Iedereen vraagt al aan me: ”Wanneer ga je in een tropisch landje duiken?”. Naast dat ik daarvoor eerst zal moeten sparen heb ik daar nog geen behoefte aan, eerst hier de onderwaterwereld ontdekken.
Je hebt ook vele specialty's die je kunt halen, extra brevetten zeg maar om je te specialiseren in bepaalde technieken. Zo wil ik me graag gaan verdiepen in onderwaterfotografie en visherkenning, maar ook nachtduiken en… nou ja, eigenlijk vind ik ze allemaal leuk ;) Op de website van PADI kun je zien welke extra brevetten je allemaal kunt halen naast de basis open water. Je kunt zo op je eigen tempo een richting kiezen.
Ik heb gemerkt dat dit de beste test voor mij is om erachter te komen wat mijn lichaam aankan en waar mijn grenzen liggen. Onder water moet alles veilig zijn voor jou en je buddy, dus je moet het aangeven wanneer het niet goed gaat. Er zijn tekens voor het koud hebben, de duik af willen ronden, kramp etc. Je spreekt een andere taal en leert precies aan te geven onder water wat je voelt en denkt. Voor mij was dit een leerschool, want ik ben er goed in te verbergen als het niet zo lekker met me gaat. Een instructeur die me begeleidde bij het halen van mijn brevet zag op een gegeven moment precies wanneer ik het spannend vond, dan hield ik mijn ene oog bijna dicht. Je let onder water op de signalen, en dat kan behoorlijk confronterend maar ook heel erg verhelderend zijn.
Ik kan nog een heleboel vertellen over het duiken. Het is voor mij niet alleen een sport en een hobby, maar ook een passie geworden. Ik heb me meteen aangesloten bij een duikvereniging en had niet verwacht zoveel leuke nieuwe mensen te ontmoeten. Het is een heel warm en respectvol wereldje. En dat moet ook wel, want je bent onder water enorm op elkaar aangewezen, en dat schept een band. Er zijn zelfs mensen in rolstoel die duiken, dus waarom niet met een stoma?"
